درباره ي مهد کودک

کودک در ابتداي تولد موجودي زيستي است که براي ادامه حيات و تحول جسماني و رواني خود نياز به توجه و مراقبت دلسوزانه دارد.

هر چند پيوند مادر و کودک در نه ماه بارداري ايجاد شده، اما پس از تولد نيز تا مدتي نوزاد بخشي از وجود اوست، بخشي که بنا به شرايط رواني و اجتماعي مادر، مي تواند خواستني و مطلوب و يا ناخواسته باشد.

همين امر بر کيفيت ارتباط مادر و کودک تاثير مي گذارد و نه تنها در ميزان توجه و ارضاي نيازهاي مادي و جسماني کودک موثر مي افتد، بلکه بر رشد و تحول هيجاني و هوشي او نيز تاثير مي گذارد. سرعت رشد انسان از تولد و حتي پيش از تولد تا هفت سالگي مسئله اي است که کم و بيش در سرتاسر جهان به آن توجه کرده اند.

اکنون اين مرحله را از حساس ترين و مهم ترين مراحل رشد انسان مي دانند. پژوهش هاي گوناگون عصر ما نشان داده که اگر در اين مرحله رشد از نظر جسمي، رواني و تربيتي نسبت به کودک غفلت و کوتاهي شود در مراحل بعد تنها پنجاه درصد از اين کوتاهي ها را مي توان جبران کرد و پنجاه درصد ديگر جبران ناپذير خواهد بود.

حال ممکن است بنا به شرايط مادر، مراقبت از کودک از ۲ تا ۳ ماهگي به مربيان مهد کودک سپرده شود که اين امر به نوعي موجب همکاري و پيوستگي مادر و مربي مي گردد که بايد به آن توجه کرد.

تعريف مهد کودک: مهد کودک محلي است براي مراقبت، شناخت استعدادها،‌ پرورش عاطفي، جسمي، هوشي، رفتاري (اجتماعي) گفتاري و رشد خلاقيت کودکان در سن پيش از دبستان. اين دوران در شش بخش قابل بررسي است:

۱ ۱۲-۳ ماهگي شير خوار
۲ ۱۲-۲۴ ماهگي ۱-۲ سالگي نوپا ۱
۳ ۲۴-۳۶ماهگي ۲-۳ سالگي نوپا ۲
۴ ۳۶-۴۸ ماهگي ۳-۴ سالگي نوباوه
۵ ۴۸-۶۰ ماهگي ۴-۵ سالگي پيش آمادگي
۶ ۶۰-۷۲ ماهگي ۵-۶ سالگي آمادگي
هدفهاي کلي آموزش و پرورش پيش از دبستان (مهد کودک) را اين گونه مي توان فهرست بندي کرد:

۱– جايگزين حضور مادر شدن در همه اوقاتي که به نيروي کار او در جامعه مورد نياز است. منظور فقط نگهداري و پرستاري نيست بلکه بهترين جايگزيني يعني توجه به همه جوانب پرورش جسمي و معنوي کودک.
۲- پايه گذاري ارزشهاي انساني، اخلاقي، اجتماعي، فرهنگي و اعتقادي و مذهبي در کودکان
۳- شکوفا کردن استعدادها و توانايي هاي کودک
۴- آماده کردن کودک براي ورود به دبستان

با توجه به تعاريف بالا، هنگام ورود کودک به مهد کودک، مهم ترين مسئله تامين امنيت رواني او در محيط جديد و ايجاد آرامش براي کودک است. به ويژه کودکان زير ۳ سال که به علت وابستگي شديد به خانواه در آغاز ورود نياز به توجه و مراقبت عاطفي بيشتري دارند.
پذيرش در مهد کودک بايد از ساعات کم و به تدريج و همراه با مادر شروع شود و هر روز نسبت به روز قبل، مدت ماندن کودک بيشتر شود. بعد از مدتي (که نمي توان به طور ثابت و مشخص مدت آن را براي همه بچه ها يکسان در نظر گرفت) کم کم از حضور مادر در مهد کودک کم شود و کودک در غياب مادر، به صورت کوتاه مدت در مهد بماند و مدتي به همين صورت ادامه پيدا کند تا کودک کم کم شرايط جديد را بپذيرد.
به هيچ وجه ماندن کودک در روزهاي اول ورود به مهد کودک به صورت طولاني مدت و بدون همراهي پدر و مادر توصيه نمي شود. اگر کودکي تا سه هفته نتوانست با مهد کودک سازگاري برقرار کند بايد از نگهداري او در مهد کودک صرف نظر کرد و راه ديگري براي مراقبت او پيدا کرد. کفپوش مهدکودک
کودکان از دو و نيم سالگي به تنهايي رضايت نمي دهند و بازي فردي آن ها را ارضا نمي کند، از ديدن ساير بچه ها خوشحال مي شوند و به بودن با همبازي ها تمايل نشان مي دهند. بنابراين سن اجتماعي شدن و وارد شدن در گروه، در شرايط کنوني جامعه ما را، از حدود دو و نيم تا ۳ سالگي مي توان در نظر گرفت.
بنابراين نقش مهد کودک در اين سن اهميت پيدا مي کند. مادراني که به هر دليلي ناچارند کودکان شيرخوار خود را حتي از ۲ يا ۳ ماهگي به مهد بسپارند، نخست بايد نسبت به انتخاب مهد بسيار دقت کنند و اطلاعات داشته باشند. چون اين کودکان حتي نمي توانند بازگو کنند که بر آن ها چه گذشته، بنابراين، بايد به جايي سپرده شوند که از نظر تامين نيازهاي عاطفي و جسمي ويژه اين سن، مورد اعتماد باشد.